Heemst

Heemst

Althea officinalis

heemst

Heemst is een grote, statige plant met rechtopgaande stengels die wel een meter of langer kunnen worden. De hele plant is licht grijsgroen; dit komt omdat de plant volledig bedekt is met fluweelzachte haartjes. Ik ken geen plant die zo zacht aanvoelt als de heemst, van de zacht afgeronde stengel tot het gelobde blad. In de oksels van de bladeren verschijnen in de zomer kleine witte bloemen met een kenmerkend paars hartje. De plant is nauw verwant aan kaasjeskruid of malva, en wordt daarom wel witte malva genoemd. Ook de stokroos behoort tot deze familie.


De Engelse naam voor deze plant is: marshmallow. En denk nu niet dat de plant vernoemd is naar het snoepgoed: deze plant was er veel eerder! Het snoepgoed marshmallow werd oorspronkelijk gemaakt van het slijmerige sap uit de wortels van Althea officinalis. Zo zacht als de bladeren en stengels zijn, zo zacht is ook dit sap, dat overvloedig stroomt zodra je een sneetje in de wortels maakt. De slijmstoffen in de heemstwortel zijn in feite grote koolhydraten, die in staat zijn een zekere hoeveelheid watermoleculen aan zich te binden. Juist dit binden maakt de heemst zo uniek in de plantenwereld: het slijmerige sap trekt draden en kan, op de juiste manier bewerkt, als een geleermiddel gebruikt worden. Zo werden de eerste marsmallows gemaakt.

bladeren van heemst

Hoewel dit een plant is die in Noord- en West-Europa inheems is, is hij helaas erg zeldzaam geworden. In het wild is het een beschermde plant, die met uitsterven bedreigd wordt en niet geplukt mag worden. Gelukkig is er de laatste jaren een groeiende belangstelling voor de waardevolle eigenschappen van deze plant en wordt hij op steeds meer plaatsen geteeld. Laten we hopen dat het zaad vanuit deze kruidentuinen kan bijdragen aan de terugkeer van heemst in onze natuur.


Het sterk slijmhoudende sap uit heemstwortel kan gebruikt worden in alle situaties waarin de slijmvliezen van het lichaam te droog, geïrriteerd of beschadigd zijn. Vooral bij (droge, pijnlijke) hoest werkt heemstwortel erg goed, zeker als het gecombineerd wordt met tijm en weegbree. Maar ook bij uitdroging in het spijsverteringsstelsel, zoals bij verstopping, kan heemst helpen. In een recent onderzoek bleek het ook effectief bij eczeem bij jonge kinderen.

Share by: