sint-jansolie

En jaar geleden werd hier in de Achterhoek, na een extreem droog voorjaar, een hitterecord verbroken: één dag kwam de temperatuur boven de 38 graden. Dat was hier ter plaatse nog nooit gemeten. Die dag staat in mijn geheugen “gebrand”; het was de dag dat alle bloemen van Echinacea purpurea en van Hypericum perforatum (Sint-Janskruid), verbrandden. ‘s Morgens waren ze nog mooi, in volle bloei; ‘s avonds waren ze zwart. Ik zat toen midden in de oogst van het Sint-Janskruid voor de productie van Sint-Jansolie, waarvan ik dientengevolge veel te weinig heb kunnen maken. Halverwege de winter was de Sint-Jansolie al op. Om te voorkomen dat me dit nog een keer zou gebeuren, ben ik de afgelopen weken als een gek aan het plukken geweest. De eerste portie, geplukt op de feestdag van Sint Jan (24 juni) is inmiddels klaar. Op die dag, nu een maand geleden, begon de eerste hittegolf van dit jaar.

Felle zon is heel goed voor het trekken van de olie. Er staan nu vijf potten in de volle zon en ik zie de olie steeds roder worden. De bloemetjes, die eerst geel waren, verliezen langzaamaan hun kleur. Dit wordt een hele krachtige olie!

We zijn een maand verder: 24 juli, en we hebben alweer een hittegolf. Voor morgen wordt opnieuw meer dan 38 graden voorspeld, dus het zou best eens de laatste Sint-Jansolie van dit jaar kunnen zijn. Ik hoop het

schaduw!

Hoe kun je je tuin beschermen tegen dit soort weer? Natuurlijk moet je water geven. Toch is dit niet altijd voldoende. Sommige planten zijn gewoon heel gevoelig voor de directe zonnestraling. Alle bosplanten, die van nature in de schaduw van bomen staan, hebben het nu heel zwaar. Ook moerasplanten zijn niet goed opgewassen tegen deze hitte. Ik heb daarom een paar zeer gevoelige planten (lievevrouwebedstro, primula, adderwortel, oost-indische kers) wat kunstmatige schaduw gegeven: ik heb doeken over de bedden gespannen, zodat de zon niet direct op het blad schijnt. Ik gebruik hiervoor oude steigernetten uit de bouw. Die worden afgedankt als er een gat in zit, want daar zou een hamer doorheen kunnen vallen bovenop niets vermoedende voorbijgangers beneden op straat. Dit materiaal is weerbestendig maar wel vrij zwaar, zodat ik het liever niet rechtstreeks op de planten leg. Een paar stokken zijn voldoende om het doek boven de planten te houden. Nu maar afwachten of de planten het gaan redden.

Het is onbegonnen werk om de hele tuin op deze manier in te pakken. Hoewel: als de klimaatverandering er toe leidt dat we dit extreme weer elke zomer moeten verwachten, moet ik er misschien toch een soort vaste constructie voor maken. Alsof er nog niet genoeg te doen is…

En dan te bedenken dat ik drie jaar geleden alle planten heb verhuisd naar hoger gelegen terrein, omdat de tuin in de winter lange tijd onder water stond…

Ik wil me best aanpassen aan een veranderend klimaat, als ik maar wist wat voor klimaat het gaat worden…