Ik ken twee voorname uitgangspunten uit de permacultuur, die ik in mijn eigen tuin probeer toe te passen:

    1: Houdt de aarde zoveel mogelijk bedekt met organisch materiaal. Kale grond komt in de natuur uitsluitend voor in woestijnen en aan het strand; overal elders groeit er iets op die bodem. Door de bodem bedekt te houden met organisch materiaal stimuleer je het bodemleven, voorkom je verdere uitdroging en breng je méér organisch materiaal in de grond, wat uiteindelijk zal worden afgebroken en plantenvoedsel zal worden. De meest natuurlijke bedekking zijn levende, wortelende planten. Ook wordt er gewerkt met mulch: een dikke laag afgestorven plantaardig materiaal. Dat kan van alles zijn: stro, maaisel, zaagsel, uitgetrokken onkruid, noem maar op. Helemaal hip tegenwoordig: de grond bedekken met grote stukken golfkarton, dat is gemaakt van cellulose. 

Ik heb wat ervaring met mulchen. In het traditionele Nederlandse klimaat, met elke week wel minstens één keer regen, is dit niet alleen niet zo hard nodig maar ook moeilijk te realiseren. Door de regelmatige aanvoer van water, kiemen er voortdurend allerhande zaden (vooral van gras!) waardoor je tuin gemakkelijk overwoekerd raakt. Om de groei van onkruiden te onderdrukken heb je een aangedrukte laag mulch nodig van minstens 20 centimeter dik. In een klein stadstuintje kun je dat wel doen, maar heb je een serieuze oppervlakte te mulchen, dan is het materiaal niet aan te slepen! Hetzelfde geldt voor de mooie "truc" om karton op de grond te leggen (gewoon bovenop het gras dat daar groeit) en daarop een laag compostgrond aan te brengen. Zo kun je direct beginnen met zaaien en planten in schone, vruchtbare grond. Karton en compostgrond verteren en vormen een geheel met je bodem. Leuk voor een kleine tuin, niet voor een hectare; ik wil niet eens uitrekenen hoeveel vrachtwagens compostaarde ik zou moeten aanvoeren!

Nu het wekenlang niet regent, wordt het mulchen opeens wel een stuk interessanter. Het doel is nu niet langer het tegengaan van onkruid, maar het tegengaan van verdamping. Daarvoor heb je veel minder materiaal nodig. 

    2: Neem een voorbeeld aan de samenwerking tussen verschillende planten in de natuur. De grootste plantenmassa en de grootste biodiversiteit (=weerstand tegen plagen) vind je aan de bosrand. Hier heb je planten van verschillende hoogte: een hoge bomenlaag, een hoge struikenlaag, een lage struikenlaag en dan een kruidenlaag of graslaag. Al deze planten steunen elkaar en op deze manier kan er héél veel groeien op een relatief klein oppervlak. Dit uitgangspunt wordt ook omarmt door de liefhebbers van voedselbossen. Nu ik, juist om de planten te beschermen tegen droogte, veel meer bomen en struiken aan het aanplanten ben (zie blog 11 april 2021), pas ik dit principe graag toe. Afgelopen winter heb ik drie "eilandjes" volgens deze opbouw geplant temidden van gras en "onkruid": in het midden een hoge boom, daarom heen een ring van struiken, daarbuiten een ring van kleinere struiken en tenslotte hoop ik daarbuiten nog kruiden te kunnen planten. Zonnekruiden als tijm, hyssop, salie aan de zonzijde, vochtminnende planten als smeerwortel aan de schaduwzijde. Op deze manier hoop ik over een paar jaar mijn eigen mini-kruidenbos te hebben!